Onderzoek naar een misstand

De afdeling Onderzoek van het Huis doet onderzoek naar:

• werkgerelateerde misstanden met een maatschappelijk belang;
• de behandeling van de melder door de werkgever (bejegeningsonderzoek);
• een combinatie van de twee bovenstaande typen onderzoek.

De situatie die u wilt laten onderzoeken moet gaan over een maatschappelijke misstand. Meestal gaat de situatie dan meerdere mensen aan, komt het regelmatig voor en kan het ernstige gevolgen hebben. Ook is er sprake van een of meer van de volgende kenmerken:

• er is sprake van overtreding van de wet;
• er is gevaar voor de volksgezondheid;
• er is gevaar voor de veiligheid van personen;
• er is gevaar voor de aantasting van het milieu;
• er is gevaar voor het goed functioneren van de organisatie als gevolg van onbehoorlijk handelen of nalaten.

Het Huis voor Klokkenluiders kan onderzoek doen naar een maatschappelijke misstand op het werk. Er moet dan wel sprake zijn van een werkrelatie tussen u en de organisatie waar de situatie zich voordoet.

Er is sprake van een werkrelatie als u:

• in dienst bent (of bent geweest) bij de organisatie waar de situatie zich voordoet;
• of daar bijvoorbeeld als zzp'er, uitzendkracht, stagiair of vrijwilliger werkt of heeft gewerkt;
• of via uw eigen werk direct te maken heeft met de organisatie waar de situatie zich voordoet.

Het is het belangrijk dat u de situatie niet alleen 'van horen zeggen' kent. U moet zelf dingen gezien of meegemaakt hebben. Of u heeft zelf stukken (papieren, e-mails, foto's of andere bewijzen) waaruit de maatschappelijke misstand blijkt. In de wet staat dat het vermoeden gebaseerd moet zijn op 'redelijke gronden’.

Het onderzoek wordt meestal alleen uitgevoerd na een verzoek van een melder van een vermoedelijke misstand. Werkgevers kunnen dus geen verzoek tot onderzoek indienen. Als u onderzoek naar een misstand wilt laten uitvoeren, dan moet uw verzoek voldoen aan een aantal voorwaarden:

• Er moet sprake zijn van een vermoeden van een werkgerelateerde misstand met een maatschappelijk belang.
• U heeft hiervan al een interne melding gemaakt binnen uw organisatie.
• U heeft hiervan ook al een melding gemaakt bij de juiste externe toezichthouder
  (een inspectiedienst, een Autoriteit of bij strafbare feiten het Openbaar Ministerie).

Bent u van mening dat u - als gevolg van uw melding - door uw werkgever wordt benadeeld, dan kunt u direct bij ons terecht.

Het Huis voor Klokkenluiders kan geen onderzoek doen naar een vermoeden van een misstand bij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) of de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD). Een vermoeden van een misstand bij deze organisaties kan worden gemeld bij de AIVD of de MIVD of bij de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD).

Overweegt u een verzoekschrift in te dienen, dan is het raadzaam eerst informatie in te winnen bij een adviseur van het Huis.

Via deze link kunt u een verzoek tot een onderzoek indienen

Via deze link kunt u documenten uploaden die betrekking hebben op een onderzoek.

Als dit problemen oplevert kunt u uw verzoek ook schriftelijk indienen.

In het verzoek moet staan:

• uw naam;
• uw adres;
• waar u om verzoekt (misstand en/of bejegening);
• wat uw vermoeden is en waarop u dat vermoeden baseert;
• de status van relevante rechterlijke procedures en eventuele uitspraken daarover;
• de datum van uw verzoek;
• uw handtekening of die van uw gemachtigde.

U kunt uw verzoek sturen naar:
Huis voor Klokkenluiders, t.a.v. afdeling Onderzoek, Postbus 10088, 3505 AB  Utrecht

Mocht u aanvullende informatie via de post willen (mee)sturen, dan verzoeken wij u kopieën van het origineel te sturen. Vertrouwelijke informatie kunt u het beste aangetekend versturen.

Nadat u een verzoekschrift heeft ingediend ontvangt u een schriftelijke ontvangstbevestiging. Wij beoordelen hierna uw verzoekschrift. Dit noemen wij de ontvankelijkheidstoets.

Ook wordt nagegaan of uw verzoek om onderzoek nog goed is uit te voeren. Bij situaties die zich jaren geleden hebben afgespeeld kan het bijvoorbeeld voorkomen dat de organisatie niet meer bestaat.

Is uw verzoek ontvankelijk en uitvoerbaar, dan formuleren we een onderzoeksvraag en gaat het onderzoek van start. In dat geval wordt ook uw (ex-)werkgever hierover geïnformeerd.

De werkgever en de medewerkers van de organisatie zijn verplicht te verschijnen als wij dat vragen. Ook hebben wij de bevoegdheid om informatie op te vragen en werkplekken te bezoeken.

Tijdens het onderzoek verzamelen we informatie om de onderzoeksvraag te beantwoorden. Op basis van de verzamelde informatie stellen wij een conceptrapport op. De verzoeker en de werkgever kunnen hierop reageren.

Vervolgens schrijven we het definitieve rapport. Nadat de verzoeker en de werkgever het rapport hebben ontvangen, publiceren we het onderzoeksrapport geanonimiseerd op de website van het Huis.

In het rapport beschrijven we de misstand en de eventuele onderliggende oorzaak. Het rapport bevat conclusies en zo nodig aanbevelingen om de misstand te beëindigen of herhaling te voorkomen. De bevindingen uit het onderzoek en het oordeel in het rapport hebben voor betrokken partijen geen bindend karakter.

Wel is de betrokken werkgever verplicht ons te informeren hoe hij de aanbeveling opvolgt. Als de werkgever de aanbevelingen niet opvolgt, is hij verplicht de reden daarvoor aan ons te laten weten.

De verzoeker die zich als gevolg van zijn melding in een rechterlijke procedure moet verweren tegen de arbeidsrechtelijke maatregelen van de werkgever, kan het rapport in de procedure brengen. Het is aan de rechter of hij het rapport meeneemt in zijn oordeel.